timberland outlet polos lacoste mbt baratos nike roshe run ghd outlet hollister madrid nike outlet nike huarache joyas pandora Gafas ray ban ray ban baratas ralph lauren espa?a gafas oakley nike sb baratas new balance baratas nike free baratas boligrafos montblanc air jordan ireland new balance ireland

timberland outlet polos lacoste mbt baratos nike roshe run ghd outlet hollister madrid nike outlet nike huarache joyas pandora Gafas ray ban ray ban baratas ralph lauren espa?a gafas oakley nike sb baratas new balance baratas nike free baratas boligrafos montblanc air jordan ireland new balance ireland

29 Mart 2024 Cuma
13:53
Bilim   Önceki Haber     |     Sonraki Haber       |      ANA SAYFA
Hızlı Yazdır! Hızlı Yazdır        
Yazı boyutunu:    

Tarih/Saat: 15 Ocak 2015 Perşembe, 13:21:57

Dudakların işlevi nedir? (İlmi Makale)

İnsan ağzı, dışa dönük dudaklarıyla canlılar içinde benzersiz bir yere sahiptir.

Doğduktan sonra ilk işimiz dudaklarımız yardımıyla annemizden süt emmektir. Varlığımız açısından öyle önemlidir ki bu “ilkel refleks” adıyla bilinir. Nasıl emeceğimizi bilerek doğarız. Bu bütün memeliler için geçerlidir.

Bebekleri doğar doğmaz memeye yönlendiren şey emme refleksi ile birlikte aranma refleksidir. Aranma refleksi bebeğin dudaklarına ya da ağzına dokunan şeye doğru kafasını çevirmesidir. Dudağa bir şey dokunur dokunmaz emme refleksi harekete geçer. Emme sırasında dil de epeyce iş yapmakla beraber bebeğin ağzını memeye kilitleyerek yutmasını sağlayan şey dudaklardır.

Yani ister memeden, ister şişeden olsun yeni doğan bebeğin emmesi pasif bir davranış değildir. İşin merkezinde ise dudaklar vardır.

Dudaklar ayrıca yemek yeme ve konuşmada da büyük önem taşır. Akciğerlerden çıkan havanın gerektiği gibi kullanımını sağlayarak konuşmaya yardım eder. İki dudağı birleştirerek p, b ve m seslerini, alt dudağımızı üst dişlere dokundurarak da f ve v seslerini çıkarırız.

Öpüşmek evrensel mi?

Konuşma insan yaşamında önemli bir yer tutar. Ama öpmek kadar zevkli olmayabilir. Fakat öpüşmek de evrensel bir şey değildir; kültürlerin yüzde 90’ında vardır. Darwin, ilk 1872’de yayımlanan İnsan ve Hayvanlarda Duyguların İfadesi adlı kitabında şöyle diyordu: “Biz Avrupalılar şefkatin ifadesi olarak öpüşmeye öyle alışmışız ki onu insanın bir özelliği olarak algılıyor olabiliriz; ama öyle değil… Yeni Zelandalılar (Maori), Tahitililer, Papualılar, Avustralyalılar, Afrika’da Somaller ve Eskimolarda öpüşme kültürü yoktur.”

Öpüşme evrensel bir insan davranışı değilse kalıtımsal bir dürtü ve öğrenilen bir davranış olabilir mi? Öpüşen başka hayvanlar da var. Bir kavganın ardından barışan şempanzeler ve cüce şempanzeler (bonobolar) de öpüşür.

Besleme kaynaklı mı?

2008’de Scientific American Mind dergisinde bir makalesi yayımlanan Chip Walter, öpüşmenin, yemekleri çiğneyerek yavruların ağzına vermeyi içeren primat davranışından kaynaklanıyor olabileceğini belirtiyor. Anne şempanzeler çiğnedikleri yemekleri ağızlarında bekletip dudaklarını yavrularının dudağına yapıştırarak onlara iletir.

Daha sonra dudakları birbirine dokundurma, endişeyi giderme yolu olarak kullanılmış olabilir. Yani dudaklar yemekle özdeşleştirilmiş, daha sonra da sadece dudaklara dokunma, zevki tetikleyen bir eylem haline gelmiş olabilir. Ağızda sayısız sinir ucu bulunması ise hassasiyeti artırdığı için ekstra bir faktör olmuştur.

Hassas bölge

Dudaklar oldukça hassastır. Dokunma hissinden sorumlu olan ve somatosensori korteks adı verilen bölge beynin üst kısmında bulunur. Vücudun her yerinden gelen dokunma hisleri burada işleme konur. Burada vücudun her bölgesi için ayrılmış bir alan vardır. En büyük alan ise hassasiyeti en fazla olan ağız ve eller içindir.

Araştırmacı Gordon Gallup’a göre, öpüşme olmayan kültürlerde ise eşler sevişme sırasında birbirinin yüzüne üfleme, yalama, emme gibi yöntemlere başvuruyor olabilir. “Eskimo öpücüğü” olarak bilinen şey ise sanıldığı gibi burunları birbirine sürtme değil, koklamakla ilgilidir.

Eşleşmede ipucu

Gallup, üniversite öğrencileri arasında yaptığı bir araştırmada davranış olarak öpüşmeyi inceledi. Genç kadınlar, eşlerinin iyi öpüştüğüne karar vermek için bazı kimyasal ipuçlarından, tat ve kokudan yararlanıyordu. Öpüşme, kişinin hijyen durumunda dair bilgi veren vücut kokularını paylaşmada da önemli bir araçtı. Gallup’un “Çekici bulduğunuz birini ilk defa öptükten sonra bu durumun sona erdiği oldu mu?” sorusuna ise erkeklerin yüzde 59’u, kadınların ise yüzde 66’sı evet yanıtı verdi.

Bu dar bir çalışma olmakla birlikte, diğer verilerle hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarla birleştirilince öpüşmenin, büyük ölçüde koklama da içerdiği ve eşleşilecek kişinin uygunluğuna dair yargıda bulunmamıza yardımcı olduğu söylenebilir.

Bu makalenin İngilizce aslını BBC Future’da okuyabilirsiniz.

Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.

   BBC

 

   manahaber.com bağlantı verdiği sitelerin içeriğinden
   sorumlu değildir.

 

Paylaş :

Diğer Haberler
Faydaları saymakla bitmiyor!
Dünyanın En Yaşlı İnsanı Japonya'da
Yeni Obruklar Korkuttu
2018 Yılının En Önemli Bilim Haberleri
Prof. Karatay: Glutenin Neden Olduğu 20 Hastalığı Açıkladı
Karla İlgili 15 İlginç Gerçek!..
536 Senesi Neden Dünyanın En Kötü Yılıydı?
İş Yerinde Stresi Azaltmak İçin Şunları Yapın!...
Soğuk Algınlığı ve Nezleye En Etkili İlaç!
İnsanın Rahmanî Yönü Nasıl Anlaşılır?..
Hatay'da Tesbit Edildi ve Kaşifinin İsmiyle Dünya Literatürüne Girdi
Aşı, Artık Dünya Gündeminde
Sağlıklı Bir Ömür Olumlu Düşünmeye Bağlı
İslâm Bilimle Asla Çatışmaz!..
En Zeki Müminler Kimlerdir?
Kıyamet Alametleri Tek Tek Çıkıyor!
En Kıymetli Su: Zemzem
150 Yıl Sonra Görüldü!..
Bağırsaklarla İlgili Enteresan Tesbit
Bu, Müslümanların İlme Verdiği Değeri Gösteriyor
Harput Kalesinden Çıkanlar Şaşırttı
Şifa Kaynağı Yaz Meyve ve Sebzeleri
Eşlere Rekabet Değil Merhamet Lazım
Aynaya Bak Hastalığını Gör!..
Parmak Egzersiziyle Gerginlikten Kurtulun!..
Prof. Saraçoğlu'ndan ''Tam Buğday Ekmeği'' Uyarısı!..
Yine Mehdilik Üzerine!..
Dünya Benzeri Bir Gezegen Keşfedildi
Yumurtanın İnanılmaz 7 faydası!..
Orada Yeni Obruk Oluştu!..
Ölümcül Derecede Çevre Kirliliği
Altının Sırrı Çözüldü! ...
Alzheimer Olmamak İçin 9 Şeyden Uzak Durun
Bir Yılda 31 Bin Bilimsel Yayın
Karnında Unutulan Makasla 6 Ay Yaşadı!
  YAZARLAR
  GAZETE 1. SAYFALAR
  ÖNE ÇIKANLAR
  TARİHTE BUGÜN
29 Mart 1903
Marconi telsiziyle, Londra-New York arasında düzenli haber akışı başladı. ...
29 Mart 1903
Van'da meydana gelen depremde 860 kişi hayatını kaybetti. ...
29 Mart 1975
Türk Havayolları'nın sermayesi 1 milyar liraya çıkarıldı. ...
29 Mart 1991
İstanbul'da ekmek ilk kez 1000 lira sınırına ulaştı. ...
 
  SON DAKİKA
» Deprem sonrası yeni önlem: Altın ithalatı durduruldu
» Depremde vefat edenlerin sayısı giderek artıyor!..
» Erkeğin, Hanımına Karşı Görevleri...
» Tarihî Harran Ulu Camii 8 Asır Sonra İbadete Açılıyor!..
» Siirt Fıstığı İçin Müthiş Tesis!..
» Ayasofya'da Gıyabî Cenaze Namazı Kılındı!..
» 31 yıllık Acı: Halepçe!..
» İslam'da Zekâtın Yeri ve Önemi!..
» Almanlar: Müslüman Başbakanı Tartışıyor
» Çamlıca Camii'nde İlk Ezan Okundu
» İmran Han: Keşmir Sorununu Çözen Nobel'e layıktır!..
» İstanbul Havalimanı’nda 16 Bin Kişiye İş Fırsatı!
» Çamlıca Camii'nde İlk Ezan Ne Zaman?
» İslam ve Müslümanlar Arasındaki Çelişki
» Kaza ve Kadere İmanın Mahiyeti
  PARA PİYASALARI
    Alış Satış
  USD %
  EUR %
  HAVA DURUMU
İstanbul /
Ankara /
İzmir /
  NAMAZ VAKİTLERİ
 
  GÜNÜN FOTOĞRAFI    Hepsini gör
  HARİTA

Haritayı Daha Büyük Görüntüle
  SON 24 SAAT
Copyright © 2008 - MANA HABER. Her Hakkı Saklıdır.  
manahaber.com bağlantı verdiği sitelerin içeriğinden sorumlu değildir.
Sitemizde yayınlanan yazı, resim, grafik, ses ve görüntüler, ancak izin alındıktan sonra, kaynak gösterilerek ve link verilerek yayımlanabilir.